روش های پیشگیری از بارداری

پیشگیری از بارداری یکی از دغدغه های زوج های جوان است که قصد بچه دار شدن را در شرایط و زمان خاصی ندارند. روش های زیادی وجود دارد که با استفاده از آنها این امکان به زوج ها داده می شود که وقت بچه دار شدن را خودشان انتخاب کنند. این روش ها شامل روشهای طبیعی، استفاده از ابزار کمکی، داروها و عمل های جراحی است که در ادامه به آنها می پردازیم.

انواع روش های پیشگیری از بارداری

استفاده از دستگاه ها، داروها، اقدامات جنسی یا روش های جراحی مختلف برای جلوگیری از بارداری وجود دارد. برخی از روش ها از سایر روش ها قابل اطمینان ترند. میزان کارایی یک روش اغلب به میزان دقت استفاده از آن نیز بستگی دارد. به عنوان مثال، قرص های ضد بارداری اگر طبق روش و اصول آن استفاده شوند، بیش از 99 درصد موثر است. با این حال، از آنجا که افراد در استفاده از قرص ها مرتکب اشتباه می شوند، ممکن است در صورت مصرف نیز  باردار شوند.

روش های پیشگیری از بارداری

روشهای طبیعی

پیشگیری از بارداری به طور سنتی و طبیعی نیاز به استفاده از هیچگونه دستگاه یا بازاری ندارد. این روش ها بیشتر مربوط به اقدامات جنسی است که افراد باید به آن توجه کنند. پرهیز از رابطه ی جنسی متعدد و پرتکرار اولین راه جلوگیری طبیعی از بارداری است.

هر چه تعداد رابطه جنسی بین افراد بیشتر باشد طبعا احتمال بارداری نیز بیشتر خواهد بود. دومین روش در اقدامات پیشگیرانه طبیعی خروج یا Coitus interruptus نام دارد. در این حالت قبل از انزال آلت تناسلی مرد باید از واژن زن خارج شود تا انزال درون واژن رخ ندهد. از نظر تئوری، این امر از رسوب اسپرم در واژن جلوگیری می کند. به طور کلی استفاده از این روش باز هم با احتمال خطر بارداری همراه است به طوری که از هر 100 زوجی که از این روش استفاده می کنند 20 زن ممکن است باردار شود. ینی میزان اثربخشی این روش ها 80 درصد است.

 دستگاهها و ابزار های مناسب

استفاده از دستگاه یکی دیگر از راه های جلوگیری از بارداری است. این دستگاه ها مانع از رسیدن اسپرم به تخمک شده در نتیجه لقاح صورت نمی گیرد.

• کاندوم مردانه یکی از این ابزار ها است که با جلوگیری از ورود اسپرم به واژن مانع بارداری می شود. کاندوم قبل از شروع رابطه جنسی روی آلت تناسلی مرد قرار می گیرد. کاندوم از جنس پلی اورتان یا لاتکس ساخته شده است. کاندوم همچنین به جلوگیری از شیوع عفونت های مقاربتی (STI) کمک می کند. این روش حدود 82 درصد موثر است. در صورت استفاده مرد از کاندوم، از هر 100 زن 18 زن ممکن است باردار شود. کاندوم در داروخانه ها، سوپرمارکت ها و بسیاری از مراکز دیگر موجود است.
• علاوه بر کاندوم های مردانه، کاندوم های زنانه نیز موجود است که مانع از نفوذ اسپرم به داخل واژن می شود. کاندوم زنانه یا فمیدوم از پلی اورتان ساخته شده است. در هر انتهای آن یک حلقه نرم و منعطف دارد. یکی پشت استخوان شرمگاه ثابت می شود تا کاندوم را در جای خود نگه دارد، در حالی که حلقه دیگر خارج از واژن می ماند. قبل از مقاربت ممکن است اسپرم کش نیز درون کاندوم قرار داده شود. اسپرم کش از نظر شیمیایی اسپرم ها را از بین می برد. میزان اثر گذاری کاندوم زنانه 79 درصد است.
• اسفنج ضد بارداری یکی دیگر از راه های پیشگیری از بارداری است که داخل واژن قرار می گیرد. برای اینکه درون رحم نگه داشته شود یک فرورفتگی دارد که آن را با استفاده از اپلیکاتور داخل واژن قرار می دهند. این اسفنج حاوی مواد اسپرم کش است در واقع نوعی کف تولید می کند که اسپرم های موجود در واژن از بین برده و از بارداری جلوگیری می کند. میزان اثر گذاری آن تقریبا 80 درصد می باشد.
• دیافراگم : دیافراگم یک ابزار سد کننده است که بهتر است با اسپرم کش استفاده شود. دیافراگم وسیله ای لاستیکی است که حالتی گنبدی شکل دارد و به داخل واژن وارد شده و روی دهانه رحم و در پشت استخوان شرمگاهی زن قرار می گیرد و دارای یک حلقه محکم اما انعطاف پذیر است که رابطه جنسی را تسهیل می کند. اگر دیافراگم با اسپرم کش استفاده شود نزدیک به 90 درصد تاثیرگذاری دارد اما به تنهایی معمولا 80 درصد موثر است.
• کلاهک دهانه رحم : کلاهک دهانه رحم یک وسیله لاستیکی لاتکس به شکل انگشت است که در ابتدای رحم قرار می گیرد و از ورود اسپرم به رحم جلوگیری می کند.
• دستگاه داخل رحمی (IUD) : دستگاه داخل رحمی (IUD) یا کویل، یک دستگاه کوچک و منعطف به شکل T است که توسط پزشک در رحم قرار می گیرد. آی یو دی با تولید یون های و آزاد کردن آنها باعث ازبین رفتن اسپرم در واژن می شود. دو نوع از این دستگاه وجود دارد: آی یو دی که یون های مس را آزاد می کند که به عنوان یک اسپرم کش عمل می کنند. نوع دوم آی یو دی هورمونی است و حاوی پروژستین است که با افزایش مخاط در دهانه رحم از رسیدن اسپرم به تخمک جلوگیری می کند. این روش نیز بسته به نوع آن 3 ، 5 یا 10 سال دوام خواهد داشت و بیش از 99 درصد موثر است.

روش های دارویی

• تزریق : تزریق پیشگیری از بارداری یا همان “شات” یک داروی ضد پروژسترون ، با اثر طولانی مدت، برگشت پذیر و ضد بارداری است. نام دارو Depo-Provera است که با نام Depo shot یا DMPA نیز شناخته می شود. تزریق هر 3 ماه یکبار در مطب پزشک انجام می شود و با جلوگیری از آزاد شدن تخمک مانع از بارداری می گردد. این روش 94 درصد موثر است.
• قرص های ضد بارداری : این قرص ها حاوی دو هورمون استروژن و پروژستین است که به صورت روزانه مصرف می شوند. این هورمون ها ترشح تخمک یا تخمک گذاری را متوقف می کنند و به طور متوسط ​​برای 91 تا 95 درصد زنان موثر است. نوع دیگری از این قرص ها وجود دارند که قرص های اضطراری نامیده می شوند و از بارداری پس از رابطه جنسی جلوگیری می کنند یعنی در واقع مانع از انجام لقاح می گردند . تا 72 ساعت بعد از پس از رابطه جنسی بدون محافظت قابل استفاده است. میزان تاثیر گذاری آن نیز 60 درصد می باشد.

دکتر مریم محمدبیگی

متخصص زنان زایمان و نازایی و جراح زیبایی

دارای گواهینامه کولپوسکوپی و لاپاروسکوپی از انجمن جراحی کم تهاجمی دانشگاه تهران
دارای گواهینامه هیستروسکوپی از انجمن جراحی کم تهاجمی ایران
دارای گواهینامه درمان اختلالات جنسی از دانشگاه تهران
گواهینامه جراحی زیبایی از انجمن جراحان پلاستیک
فارغ التحصیل دانشگاه جندی شاپور اهواز
دکتر محمدبیگی در زمینه های مختلف در حوزه درمانی و زیبایی فعالیت دارند و خدمات ارائه می دهند از جمله مواردی مانند: لابیاپلاستی، زایمان طبیعی، جراحی زیبایی زنان با لیزر مونالیزا، تنگ کردن واژن با لیزر، کربوکسی تراپی، هیستروکتومی، میومکتومی، درمان بی اختیاری ادرار با لیزر مونالیزا