علائم دیابت بارداری

دیابت بارداری یک عارضه تقریبا شایع در دوران بارداری است، که در آن سطح قند خون (گلوکز) فرد در طول بارداری افزایش می یابد .در حالی که برخی از عوامل خطر وجود دارد که احتمال ابتلا به دیابت بارداری را افزایش می دهد، اما می تواند در افراد باردار بدون عوامل خطر نیز رخ دهد. تا زمانی که این بیماری به موقع تشخیص داده شود و درمان شود، افراد مبتلا به این نوع دیابت می توانند بارداری سالمی داشته باشند و نوزادان سالمی به دنیا بیاورند. در این مطلب می خواهیم در مورد علل و علائم و همچنین راه های درمان آن بپردازیم.

دیابت بارداری چیست؟

دیابت بارداری نوعی دیابت است که فقط در دوران بارداری به دلیل تغییرات هورمونی ایجاد می شود ظاهر می شود. زنانی که به دیابت بارداری مبتلا می شوند، ممکن است قبل از بارداری اصلا دیابت نداشته باشند. بر اساس گزارشات بین 6 تا 9 درصد از زنان باردار به این عارضه مبتلا می شوند.

در بیشتر موارد، دیابت حاملگی کوتاه مدت است و در بیش از سه چهارم زنانی که به این عارضه مبتلا می شوند، سطح قند خون به حالت عادی باز می گردد.

با این حال، زنانی که دیابت بارداری داشته‌اند، در معرض خطر ابتلای مجدد به آن در بارداری‌های آینده هستند و همچنین در آینده در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع 2 هستند. به همین دلیل، برای زنانی که دیابت بارداری داشته اند، مهم است که حتی پس از بارداری، سطح گلوکز خون خود را به طور مرتب بررسی کنند.

دیابت بارداری اغلب از چه زمانی شروع می شود؟

دیابت بارداری معمولاً بین هفته 24 تا 28 تشخیص داده می شود، اما ممکن است زودتر در دوران بارداری ایجاد شود.

علائم و نشانه های دیابت بارداری چیست؟

علائم دیابت بارداری ممکن است شامل موارد زیر شود:

• افزایش تکرر ادرار
• افزایش تشنگی
• خستگی
• تهوع و استفراغ
• کاهش وزن یا افزایش اشتها
• تاری دید
• عفونت های مخمری

با این حال، برای بسیاری از زنان باردار، دیابت بارداری علائمی ایجاد نمی کند. به همین دلیل است که آزمایش های غربالگری در دوران بارداری از اهمیت زیادی برخوردار هستند.

علت دیابت بارداری چیست؟

همانطور که گفته شد، دیابت بارداری زمانی اتفاق می افتد که سطح قند خون (گلوکز) فرد باردار بیش از اندازه می رود (هیپرگلیسمی).  علت اصلی می تواند تغییرات هورمونی باشد که در این دوران رخ می دهد، ولی عوامل متعددی، از جمله ژنتیک و تغییرات در بدن که منحصر به بارداری هستند، در ایجاد این بیماری نقش دارند.

در دوران بارداری، جفت مواد مغذی لازم برای رشد و نمو جنین را تامین می کند. جفت هورمون هایی نیز تولید می کند که برخی از آن ها می توانند باعث مقاومت به انسولین شوند.

مقاومت به انسولین به این معنی است که انسولین (هورمون) قادر به گرفتن گلوکز از خون و دادن آن به سلول های بدن برای استفاده از انرژی نیست. به طور کلی لوزالمعده انسولین بیشتری تولید می کند تا مقاومت هورمونی به انسولین را جبران کند، اما بدن برخی از افراد باردار نمی تواند تولید انسولین را حفظ کند. این منجر به افزایش قند خون در دوران بارداری می شود.

عوامل افزایش خطر ابتلا به دیابت بارداری چیست؟

1-ژنتیک: ممکن است، دیابت بارداری به دلیل ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی رخ دهد. بسیاری از افرادی که دیابت بارداری در آنها تشخیص داده می شود، یکی از اعضای نزدیک خانواده (یکی از والدین یا خواهر) دارند که این بیماری را نیز داشته است یا دارای شکل دیگری از دیابت (مانند دیابت نوع 2) است.

اگر استعداد ژنتیکی برای دیابت بارداری دارید، به این معنی نیست که در دوران بارداری حتما به این بیماری مبتلا خواهید شد. عوامل دیگری مانند سن، وزن، سطح فعالیت، رژیم غذایی، بارداری های قبلی و سیگار کشیدن نیز در ابتلا به این بیماری نقش دارند.

2- وزن: افزایش وزن بیش از حد می تواند در دوران بارداری نیز با دیابت حاملگی مرتبط باشد، به ویژه در افرادی که قبل از باردار شدن نیز اضافه وزن داشته اند.

پزشک متخصص زنان در اصفهان در مورد اهداف وزنی شما در دوران بارداری با شما صحبت خواهد کرد. در حالی که افزایش وزن در دوران بارداری طبیعی است، اما اگر دیابت بارداری دارید، اهداف وزنی شما ممکن است متفاوت باشد.

دیابت بارداری چگونه تشخیص داده می شود؟

اگر در معرض خطر بالای دیابت بارداری نباشید، پزشک شما را برای این وضعیت بین هفته های 24 تا 28 بارداری آزمایش می کند. برای زنانی که در معرض خطر بالاتری هستند، غربالگری دیابت بارداری ممکن است زودتر انجام شود.

آزمایش های غربالگری دیابت بارداری عبارتند از:

تست چالش گلوکز این آزمایش شامل نوشیدن محلول گلوکز شربتی و سپس اندازه گیری سطح قند خون یک ساعت بعد است.

پیگیری آزمایش گلوکز اگر سطح قند خون شما در طول آزمایش اولیه چالش گلوکز بالاتر از حد طبیعی بود، باید آزمایش دیگری را انجام دهید تا تشخیص دهید دیابت بارداری دارید یا خیر. این آزمایش مشابه غربالگری اول خواهد بود با این تفاوت که محلول گلوکز شیرین تر است و خون شما هر ساعت به مدت سه ساعت چک می شود. اگر دو مورد از این آزمایشات خون بالا برود، تشخیص دیابت بارداری دریافت خواهید کرد.

بیشتر بخوانید: تیروئید در بارداری

درمان دیابت بارداری به چه صورت است؟

در صورت ابتلا به دیابت بارداری، مدیریت سطح قند خون در اولویت قرار دارد. هدف نهایی شما این خواهد بود که اطمینان حاصل کنید که سطح قند خون شما با افراد بارداری که دیابت بارداری ندارند برابر است.

رژیم غذایی، ورزش و نظارت بر قند خون بخشی از برنامه شما خواهد بود. همچنین ممکن است برای بررسی رشد جنین و صحبت در مورد وضعیت خود، ویزیت های قبل از تولد بیشتر باشد.

1-تغییر سبک زندگی

اکثر افراد می توانند دیابت بارداری را با رژیم غذایی و ورزش کنترل کنند.

• برنامه ریزی وعده های غذایی: انتخاب غذاهای مناسب به حفظ قند خون شما در محدوده ایمن کمک می کند. کاهش مصرف کربوهیدرات های فرآوری شده و دسرهایی که قند خون را به سرعت افزایش می دهند (کوکی ها، کیک ها، آب نبات ها، نوشیدنی های شیرین) و محدود کردن غذاهای حاوی چربی اشباع شده و ترانس (غذاهای سرخ شده، کیک، کلوچه، شیرینی)
• انجام فعالیت بدنی منظم در دوران بارداری می تواند فواید زیادی داشته باشد، به ویژه در صورت ابتلا به دیابت بارداری می تواند مفید باشد.

2-بررسی قند خون

انجام مرتب آزمایش های غربالگری قند خون و ملاقات پزشک متخصص زنان جز الزامات به ویژه برای افراد دچار این عارضه می باشد.

3-تزریق انسولین

اگر رژیم غذایی و ورزش برای تنظیم قند خون شما موثر نبود، ممکن است نیاز به انسولین داشته باشید. شما انسولین را به صورت تزریقی با سرنگ یا قلم انسولین مصرف خواهید کرد. استفاده از این داروها در دوران بارداری بی خطر است. انسولین از جفت عبور نمی کند، بنابراین روی جنین شما تأثیر نمی گذارد.